Jarak

Brojni nalazi ukazuju da je na teritoriji današnjeg Jarka bilo jedno Ilirsko ili Keltsko naselje. Znatno više tragova materijalne kultura su ostavili Rimljani.

Jarak je zabeležen u dokumentima već u prvoj polovini 19. veka kao utvrđenje ili naselje. Sa još 76 sela pripadao je vlastelinskoj porodici Morović. Zatim se tvrđava Jarak nalazila u posedu Brankovića. Jarak su 1526. godine osvojili Turci, koji su ga i razorili pa taj grad propada i nestaje bez traga.

Po nekim podacima još početkom ovog veka raspoznavali su se tragovi tvrđave, izgrađeni od opeke, koji su se izgleda nalazili na ušću Jarčine u Savu. Sredinom 16. veka javlja se u službi porodice Bakić u severnoj Ugarskoj jedan plemić Dimitrije Skenderović, sa titulim “od Jarka”.

Početkom 18. veka Jarak je zabeležen kao naseljeno mesto. Po oslobođenju od Turaka selo dolazi u sastav vlastelinstva grofa Jovana Koloreda. Ovom imanju je osim Mitrovice pripadalo još 14 sela među kojima i Jarak. Posed je 1744. godine kupio baron Marko Pejačević ali je sledeće godine bio prisjedinjen Vojnoj granici.

Po popisu iz 1736. godine u selu Jarku je bilo 33 porodične starešine. Stanovnici su tada posedovali 67 jutara zemlje, 36 jutara senokosnih livada, 32 konja, 34 vola, 64 krave, 44 koze ili ovce, 86 svinja i 145 košnica pčela. Sredinom 18. veka broj stanovnika se udvostručio, tako da je 1776. godine selo imalo 164 doma, a početkom 19. veka 150 kuća sa preko 2000 stanovnika.

Po reformisanju Vojne granice, položaj seljaka se znatno pogoršao, tako da Jarak deli sudbinu ostalih Sremskih sela. Selo je teško stradalo kao pogranično mesto za vreme Prvog svetskog rata.

Posle Legetske bitke vojnici su isterali stanovnike iz kuća na ledinu, kuće su zapalili i ubili deset osoba, potom su svi muškarci internirani u logore u Osijek i Koprivnicu, gde su mnogi umrli od napora i gladi.

Po izbijanju ustanka u Srbiji 1941. godine deo stanovništva je prešao u Mačvu. Petog maja 1943. Nemci su blokirali Jarak i izvršila javna vešanja i odvodila u logore. Tada je zapaljena i pravoslavna crkva. Selo je dalo 270 partizana, od kojih je 89 poginulo.

Broj stanovnika: 2040
Nadmorska visina: 78 m
Površina: 32,4 km²
Udaljenost od Sremske Mitrovice: 16 km