Noćaj

Nalazi iz mlađeg kamenog doba vidljivi su na mnogim mestima u selu. Na potesu Preseka nalazimo kućni lep, kremen i fragmente keramike, a isti materijal nalazimo i na potesu Kupusna greda. Macine njive i Crkvina su takođe lokaliteti iz praistorije. Ostatke iz gvozdenog doba otkrivaju nalazi na nekadašnjim obalama isušene bare Vedrilo, zatim na lokalitetu Šor Gložđe na južnoj periferiji sela, kao i na mestu Skenovača greda.

Tragovi rimskih naselja nalaze se na više mesta kao što su Šut, obala bare Vedrilo, Gložđe i Crkvine.

U srednjem veku Noćaj je spadao u onostrani Srem pod vlašću kralja Dragutina, zvanog i sremski kralj. Iz perioda turske vladavine ima dosta podataka o Noćaju. Preko Save su vodila tri važna puta za Srem , a posebno je bio važan onaj koji je vodio iz Noćaja za Mitrovicu. Postojala je stalna turska posada koja je ubirala prihode od carine i prelaska reke, koja je bila u sklopu zvorničkog sandžaka. Tvrđava u Noćaju je bila nadaleko poznata, a potpuno je srušena za vreme bečkog rata.

Za vreme austrijske vladavine,1718 – 1739. godine, većinu naselja su činila sela koja su imala velik broj kuća. Posebna vrsta su bili šančevi. U njih su 1735. godine ubrajali Crnu Baru sa 70 i Noćaj sa 20 kuća.

Početkom 19. veka u selu je popisano 97 kuća. U spisku 14 crkava i manastira sazidanih za vreme vladavine knjaza Miloša u podrinskosavskoj komandi navedena je crkva Sošestvija sv. Duha u Noćaju.

Do polovine 19. veka mačvanska sela su imala prosečno između jedne i dve hiljade stanovnika. Postepenim ušoravanjem stekla su današnji izgled gusto naseljenih mesta u obliku dvostrukog krsta. U selu je preovladavao mali zemljišni posed do 5 hektara.

U prvom svetskom ratu Noćaj je doživeo strahote austro – ugarske okupacije. Iz ovog sela 150 ljudi je prošlo kroz albansku golgotu, poginulo je 112 vojnika, podoficira i vojnika. Selo je imalo posle rata 115 nosilaca albanske spomenice.

Za vreme drugog svetskog rata u zgradi škole je bio smešten štab Noćajske partizanske čete i ambulanta Mačvanskog odreda, koju je zapalila nemačka kaznena ekspedicija. Na spomen ploči su uklesana 62 imena poginulih boraca i 30 žrtava fašizma.

Broj stanovnika: 1866
Nadmorska visina: 78 m
Površina: 31,4 km²
Udaljenost od Sremske Mitrovice: 13 km