Manđelos

Najstariji arheološki nalazi sa područja Manđelosa datiraju iz mlađeg kamenog doba. Sa izvora Vranjaš vodom se napajao antički grad Sirmijum.

Nekadašnji naziv naselja bio je Franka vila-“franačko naselje”. Mađari su u devetom veku naselje nazvali Nažolas-“veliko vlaško selo”, od čega je izveden slovenski naziv Manđelos.

O srednjevekovnom Manđelosu podatke pručaju mađarska dokumenta, gde se pominje “Opat Svetog Križa”. Kasnije je patronat nad manastirom i posed dobila vlastelinska porodica Morović. Godine 1391.

Turci su prodrli do Manđelosa, kada su se manastir i varoš jedva spasli. Nakon pada Beograda, Ferhat pašina vojska je provalila u Srem, gde je 1522. godine potučena kod Manđelosa. U turskom periodu Manđelos je ulazio u sastav grgurevačke nahije, nazivao se “Kasaba Fruška” i imao je jednu muslimansku i četiri hrišćanske mahale.

Nakon odlaska Turaka, potpao je pod iriško vlastelinstvo.

Početkom 20. veka selo je brojalo 230 kuća i 1230 stanovnika. U NOB-u je dalo 213 boraca, od kojih je 95 poginulo a pretežno ustaški teror odneo je 177 žrtava.

Broj stanovnika: 1320
Nadmorska visina: 130 m
Površina: 39,8 km²
Udaljenost od Sremske Mitrovice: 15 km